IR Nedir?

Günümüzde ticari havacılıkta seyrüsefer aletlerini kullanmak çok önemlidir. IR (Instrument Rating) Alet uçuşu, aletli uçuş veya IFR uçuş; uçak dışındaki (haricî) görsel referanslarla uçuşun tehlikeli olduğu durumlarda; uçak içindeki cihazları, göstergeleri ve seyrüsefer yardımcılarını kullanarak gerçekleştirilen uçuş. IFR, İngilizce instrument flight rules (aletli uçuş kuralları) kavramının akronimidir. IR yani Alet uçuşu, havacılıkta kullanılan iki uçuş kategorisinden (diğeri görerek uçuş VFR) biridir. Bir pilotun alet uçuşu yapabilmesi için uygun lisans ve derecelere (rating) sahip olması gerekir.

Bir uçağın alet uçuşu yapması için mutlaka meteorolojik koşulların kötü olması gerekmez. Uçaklar arası ayrımı sağlayabilmek ve uçuş emniyetini artırabilmek için, belirli hava sahalarında uçuşlar kısmen veya tamamen alet uçuşu olmak zorundadır. Örneğin ICAO’ya göre A sınıfı hava sahalarında tüm uçuşlar alet uçuşu kurallarına göre yapılır ve görerek uçuş yasaktır.

SEP-IR (Single Engine Piston – Instrument Rating) ; ise tek motorlu uçaklarda aletli uçuşu belirten yetkidir.

50 saat PIC uçuşunu tamamlamış olan aday IR eğitimine başlayabilir. ( 10 Saat PPL den PIC  + 40 Saat extra PIC). Bu eğitim pilota görerek şartlar haricinde uçağın içindeki göstergeleri ve yardımcı seyrüsefer aletlerini kullanarak uçağı güvenli şekilde uçurmayı öğretmek için verilir.

IR, bu eğitimi başarıyla tamamlayan pilot adayının lisansına işlenir. Havayolu pilotu olabilmek için gerekli eğitimlerden biridir. 

Bu eğitim 35 saatlik simülatör uçuşuyla başlar. Simülatör uçuşları da aynen uçakla yapılan uçuşlar gibi uçuş kayıt defterine işlenir ve öğrenci temel prosedürleri simülatör üzerinde öğrenir.

Ardından öğrenilenleri uygulamak için 15 saat uçakla uçuş yapılır.

SIM kullanılarak yapılan eğitimde CPL için gerekli 200 gerçek uçuş saati için extradan PIC uçulması gerekir.

ME-IR (Multi Engine – Instrument Rating) ; ise çok motorlu uçaklarda aletli uçuşu belirten yetkidir. Ancak bu yetkiyi alabilmek için pilot adayı MEP yani Multi Engine – Çok motorlu uçak yetkisini almak durumundadır.

MEP yetkisine ve SEP-IR yetkisine sahip olan adayın çok motorlu bir uçaktada IR yetkisinin verilmesi eğitimi toplam 5 saat eğitim ve 1 saat kontrol uçuşunu gerektirir.